«موږ په یوویشتمې پېړۍ کې، د جهالت په تیاره کې ښخ شوي یو»

Fariba
د ارتباطاتو پخوانۍ کارمنده, کابل
A woman in a black hijab holds her child near a red curtain looking out a boarded-up window in a clay home.
© Sayed Habib Bidell

«۲۳ کلنه یم او دولسم ټولګی مې تمام کړی. تحصیل مې هماغه وخت پيل کړ چې د پوهنتونونو دروازې زموږ پر مخ وتړل شوې. اوس وزګاره یم خو د طالبانو تر راستنېدو مخکې مې د ارتباطاتو د عامه پوهاوي په برخه کې کار کاوه. دغه محدودیتونه چې د ښځو او نجونو پر اساسي حقونو لګېدلي دي، موږ یې کمزورې کړې یو.

پخوا مو د کورنۍ اقتصاد ښه و او ما کار کاوه، حال دا چې پلار مې هم د دولت کارمند و. په خپلو معاشونو مو ښه ژوند درلود. خو د تحمیلي محدودیتونو له کبله مې خپله دنده له لاسه ورکړه او پلار مې هم له کاره وایستل شو.

یو وخت و چې موږ به د نورو لاسنیوی کاوه خو اوس پخپله نورو ته اړ شوي یو.

کله چې دغو تحمیلي محدودیتونو ته فکر کوم، ډېره احساساتي کېږم او ډېر ځله په ژړا کېږم. د دغو محدودیتونه تر لګېدو وروسته مو اروايي روغیتا سخته زیانمنه شوې ده او اکثره نجونې او ښځې له اروايي ناروغیو کړېږي. کورنی تاوتریخوالی زیات شوی او د ښځو د ځانوژنې کیسې ډېرې شوې دي. د پیسو لپاره د ماشومانو د خرڅولو بازار ورځ تر بلې لا پسې ګرمېږي. خلک خپل واړه ماشومان له مکتبه باسي چې شاقه کارونه وکړي او ډېرې پیسې پيدا کړي.

تر ټولو لوی بدلون دا دی چې ما خپله خپلواکي بایللې ده. زه وزګاره یم او پوهنتون ته نشم تلی. کله چې له محرم پرته سفر کوم، د ناامنۍ احساس کوم، څه چې پخوا مې نه حس کاوه. سره له دې چې تر دې پېښو مخکې هم ډېر مرګونه کېدل خو اقلاً د تحصیل او کار فرصت او د بیان آزادي مو لرل.

څه چې پر ما یې ډېر سخت اثر کړی دی، د خپلې دندې او د عاید د سرچینې له لاسه ورکول دي، هغه عاید چې د خپلې کورنۍ د لاسنیوي، په تېره بیا د خپلو وړو خویندو وروڼو په تعلیم به مې لګاوه. دغه غم مې له سترګو نه خوب وړی دی.

په تېرو دوو کلونو کې هېڅ بدلون نه دی راغلی او پر ښځو باندې محدودیتونه لا پسې سخت شوي دي. کله فکر کوم چې په دې تیاره وضعیت کې سړی څنګه هیله‌من پاتې کېدی شي. خو بیا هم، هیله‌منه یم او ځان ته ډاډ ورکوم چې تیاره به زر ختمه شي او ښځې نجونې به زموږ په ټولنه کې د کار او زده‌کړې فرصتونه او خپل اساسي حقونه ترلاسه کړي.

نړیوالې ټولنې په تېرو دوو کلونو کې د افغانو ښځو او نجونو چیغو ته پام نه دی کړی. زموږ د ټولنې نران هم راسره نه دي درېدلي او موږ په یوویشتمه پېړۍ کې د جهالت په تیاره کې ښخ شوي یو. غوښتنه مې دا ده چې په دې حساس وخت کې موږ یوازې پرې نه ږدئ، تر څنګ مو ودرېږئ چې د تېرو کلونو ټولې بریاوې مو له لاسه ونه‌وځي. زموږ غږ واورئ چې یو ځل بیا د کار، تحصیل او آزاد ژوند کول حق مو ترلاسه کړو.»
راتلونکې کیسه
«طالبانو هڅه وکړه چې د وسلې په زور مو غلې کړي»
A woman takes notes at a desk.